Haasdonkbaan , 101
9120 Beveren
België
info@hortus-ter-saksen.be
Website: http://www.hortus-ter-saksen.be
Contactpersoon:
Mevr. C. Maes, beheerder, 0032-(0)3-7752851 (tijdens kantooruren).
Openingstijden:
Van 1 april tot 1 november alle dagen van 10 – 18 uur.
Van 1 november tot 1 april alle dagen van 10 – 16.30 uur, behalve zaterdag
Ligging en bereikbaarheid:
Natuurtuin Hof ter Saksen ligt op het gelijknamige landgoed net buiten Beveren op de weg naar Haasdonk (ten westen van Antwerpen).
Openbaar vervoer: vanaf NMBS-station Beveren, een half uur lopen. Of de bus nemen richting Sint-Niklaas, halte Vijfstraten, dan 10 min. lopen.
Toegang
Gratis. Honden worden niet toegelaten.
Natuurtuin ‘Hof ter Saksen’
De tuin
Even buiten Beveren ligt het als landschap beschermde landgoed Hof ter Saksen. De gemeente Beveren maakte er na aankoop in 1982 een natuureducatief centrum van.
In 1991 werd om educatieve redenen een aangrenzende maïsakker ingericht als natuurtuin. De aanleg van deze natuurtuin gebeurde in overleg met het Instituut voor Natuurbehoud (IN, Vlaamse Gemeenschap) en was o.a. geïnspireerd door de natuurtuin van het stedelijk domein Kiewit te Hasselt.
Landschappelijk gezien weerspiegelt de natuurtuin, op een langwerpig terrein van 1,3 ha, het Land van Waas. Voor de aanleg werd veel grond verzet en klei, zand en veen aangevoerd.
In 1993 werd de tuin officieel opengesteld voor het publiek. Een typisch biotoop van het Land van Waas is het cuesta-, bronnen en meersenlandschap, kortweg de Scheldevallei. Deze drie landschapstypen zijn nauw met elkaar verbonden. Een cuesta is een asymmetrisch landschap met aan de ene kant (rivierkant) een steile helling (cuestafront) en aan de andere kant een zachte helling (cuestarug). Het afvloeiende rivierwater heeft, bij overstromen, op de klei in de ondergrond geen vat gehad, maar heeft er wel de zandgronden afgevoerd, zodat de cuestarug ontstond. De kleilaag is moeilijk doordringbaar voor doorsijpelend water, wat aanleiding kan geven tot bronnen.
Met meersen worden de laaggelegen, vochtige graslanden bedoeld, gelegen aan de oevers van de rivieren (uiterwaarden).
In de natuurlijke vijver kun je fijne waterranonkel, drijvend en klein fonteinkruid vinden. Vanaf de vlonder (met een drijvend gedeelte; pas op!) krijgt de bezoeker een prachtig beeld van een open en soortenrijk deel van de vijveroever. Achter de vijver ligt een flinke dijk, met een stuk veen en een weel. Zo’n weel of wiel ontstaat na een dijkdoorbraak. Het water stroomde op die plaats met geweld het achterland binnen en vormde zo een diep gat gevuld met water.
Beschut achter het weel ligt een open bioklasje, omringd door stapelmuren, waar schoolklassen instructie kunnen krijgen. Andere biotopen zijn: een nat en droog bos, een stukje griend, struweel, heide, akkertjes, stapelmuurtjes, hagen en een hoogstam boomgaard.
De voornaamste beheermaatregel bestaat uit het twee maal per jaar maaien van de grazige delen en het afvoeren van het maaisel. Voor de eerste maaibeurt (juli) wordt de flora eerst grondig geïnventariseerd.
Het landgoed
De Natuurtuin maakt deel uit van het 25 ha grote landgoed Hof ter Saksen. Dit domein vormt een van de schaarse gesloten parkbossen uit de streek. Het park geeft een afwisselend beeld met grote boomgroepen, nieuwe aanplantingen, gazons en waterpartijen.
Rondom het kasteel vindt men verder het arboretum, een 2 ha grote hoogstamboomgaard, een moerastuin, een bijenhal, oranjerie en ijskelder. Deze voormalige ijskelder is nu in gebruik als vleermuizenverblijf.
Voor schoolkinderen zijn er kleuterleerpaden en allerlei ander educatief materiaal, tijdens geleide wandelingen.
Twee keer per jaar zijn er educatieve tentoonstellingen. Rondleidingen met een gids zijn eveneens mogelijk. Ten slotte er is een ecopad in de beekvallei van de Beverse beek
Faciliteiten
Rondleidingen met een gids zijn mogelijk na telefonische afspraak en vier keer per jaar na aankondiging via plaatselijke pers. Bij de biotopen staan educatieve bordjes.